Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

 

Για τους περισσότερους από μας τα Χριστούγεννα σημαίνουν ζεστές οικογενειακές στιγμές στο στολισμένο μας σπίτι, παρέα με συγγενείς και με φίλους που αγαπάμε. 

Σημαίνουν δώρα, γλυκά και ξεγνοιασιά. Για άλλους όμως τα Χριστούγεννα είναι μια περίοδος γεμάτη υποχρεώσεις που καλούνται να αντεπεξέλθουν, δείπνα που θέλουν να αποφύγουν, στρες, άγχος και κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη των Χριστουγέννων δεν είναι σπάνια στις μέρες μας και υπάρχουν πολλοί λόγοι που συντελούν στην αντιφατική με το πνεύμα των Χριστουγέννων διάθεση. Στην πραγματικότητα τα Χριστούγεννα είναι στατιστικά η πιο πιθανή περίοδος να βιώσει κάποιος κατάθλιψη ενώ ταυτόχρονα ο δείκτης αυτοκτονιών τον Δεκέμβριο είναι ψηλότερος από κάθε άλλο μήνα

Η έλλειψη συγγενών και φίλων ή η αδυναμία του ατόμου να βρεθεί με αυτούς για να γιορτάσει (πχ εξαιτίας απόστασης ή εργασίας). Η μοναξιά μπορεί να γίνει πολύ έντονη τις μέρες των Χριστουγέννων που είναι παραδοσιακά αφιερωμένες στην οικογένεια και στους αγαπημένους μας ανθρώπους.

Ο απολογισμός την χρονιάς που πέρασε, οι πιθανές αποτυχίες ή ατυχίες στην εργασία, οι απώλειες, μπορούν να οδηγήσουν σε απόγνωση. Άνθρωποι που έχουν βιώσει θάνατο αγαπημένου προσώπου, διαζύγιο ή απόλυση είναι πιο ευάλωτοι στην εκδήλωση κατάθλιψης την περίοδο των Χριστουγέννων.

Τα Χριστούγεννα είναι για πολλούς μια περίοδος αυτοκριτικής και αξιολόγησης. Αυτό μπορεί να προκαλέσει εντονότατο στρες. Οι υπέρμετρες και μη- ρεαλιστικές φιλοδοξίες που τέθηκαν για τη χρονιά που πέρασαν και που πιθανότατα δεν πραγματοποιήθηκαν, είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες άγχους και μελαγχολικών συναισθημάτων. Η ματαίωση των «υπερβολικών προσδοκιών» αφήνει αισθήματα κενού και κατάθλιψης.

Η εμπορευματοποίηση των γιορτών σε συνάρτηση με την οικονομική κρίση μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστα συναισθήματα.

Η προετοιμασία για τις γιορτές παράλληλα με τις αυξημένες υποχρεώσεις στην εργασία μας μπορεί να αποδειχθεί εξαντλητική σωματικά και ψυχικά.

Μια ιδιαίτερη δυσκολία στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης των Χριστουγέννων είναι ότι φαινομενικά τουλάχιστον όλοι γύρω μας είναι χαρούμενοι κι όταν κάποιος είναι θλιμμένος μπορεί να βρίσκει ακόμα κι ενοχλητική την τόσο μεγάλη ευτυχία. Η συνειδητοποίηση της διαφορετικότητας από την συναισθηματική χαρούμενη κατάσταση των συνανθρώπων μας μπορεί να επιδεινώσει επιπλέον την κατάσταση και να προκαλέσει έντονη θλίψη.

«Μην θέτετε υπερβολικές προσδοκίες για τις νέες χρονιές και μην ορίζετε τα Χριστούγεννα σαν μια περίοδο σημαντικών αλλαγών.

Προσπαθήστε να ισορροπήσετε τις διάφορες υποχρεώσεις ώστε να μειώσετε το στρες και να αυξήσετε την καλή διάθεση.

Να θυμάστε ότι δεν είστε υποχρεωμένοι να είστε χαρούμενοι απλά και μόνο επειδή είναι Χριστούγεννα.

Εκφράστε τα συναισθήματά σας είτε σε αγαπημένα σας πρόσωπα, είτε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Θυμηθείτε πως το να ζητήσετε βοήθεια, είναι σημάδι δύναμης κι όχι αδυναμίας.

Μην καταπιέζεστε να κάνετε πράγματα που δεν θέλετε. Αν έχετε συνδέσει τα Χριστούγεννα με οικογενειακά δείπνα που σας προκαλούν άγχος, απλά αποφύγετέ τα. Έχετε το δικαίωμα να πείτε «όχι». Δώστε προτεραιότητα σε δικές σας αγαπημένες δραστηριότητες.

Αποφύγετε τις καταχρήσεις. Η υπερκατανάλωση φαγητού ή ποτού μπορεί να ενισχύσει τα καταθλιπτικά συναισθήματα.

Είναι πολύ σημαντικό τέλος να αναφέρουμε ότι η Τρίτη Ηλικία πλήττεται ίσως περισσότερο από την κατάθλιψη των Χριστουγέννων. Για τους ηλικιωμένους η εορταστική περίοδος σηματοδοτεί την ενεργοποίηση αναμνήσεων για πρόσωπα που δεν βρίσκονται πια μαζί τους. Αναπόφευκτα άρα συγκρίνουν τις τωρινές γιορτές με τα ευτυχισμένα Χριστούγεννα των παλιών χαρούμενων χρόνων.

Η θλίψη των ηλικιωμένων ανθρώπων χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση και οι συμβουλές που δόθηκαν παραπάνω μπορεί να μην είναι αρκετές. Η βασική διαφορά είναι πως ακόμα και όταν λένε ότι θέλουν να μείνουν μόνοι τους πιθανότατα δεν λένε την αλήθεια κι απλά προσπαθούν να μην σας επιβαρύνουν. Μην τους αφήνετε μόνους τους τις γιορτινές μέρες που σας χρειάζονται όσο ποτέ.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ: ΘΕΟΦΙΛΗ ΔΗΜΗΤΡΑ