ΤΟΝΟΣ ΚΟΝΣΕΡΒΑ - ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ

Πώς παρασκευάζεται;

Υπάρχουν πολλά είδη τόνου, κονσέρβα γίνεται κυρίως η παλαμίδα, δηλαδή ο «skipjack tuna». Ακόμη χρησιμοποιείται ο κιτρινόπτερος (thunnus albacares ή yellofin tuna) και ο μακρύπτερος (alalunga) ή αλλιώς λευκός, είδη τα οποία δυστυχώς υπεραλιεύονται. Τα είδη που γίνονται κονσέρβα στην Ελλάδα συνήθως προέρχονται από την Ταϊλάνδη, τις Φιλιππίνες, την Ακτή Ελεφαντοστού, την Κολομβία, τη Μαδαγασκάρη και τη Μεσόγειο, κυρίως την Ισπανία. Τα ψάρια, στην καλύτερη περίπτωση, καταψύχονται αμέσως μετά την αλίευση, πάνω στο πλοίο, διαφορετικά οδηγούνται σε μονάδες κοντά στον τόπο αλίευσης όπου φιλετάρονται, βράζουν και καταψύχονται. Οι κονσερβοποιίες παραλαμβάνουν είτε ολόκληρα κατεψυγμένα ψάρια είτε κατεψυγμένα φιλέτα, που πρέπει να αποψύξουν, να τεμαχίσουν και να βάλουν σε κονσέρβες μέσα σε νερό και αλάτι ή σε λάδι (ηλιέλαιο ή ελιάς). Τέλος, η κονσέρβα κλείνει και αποστειρώνεται.

Περιέχει συντηρητικά;

Όχι. Η μακρόχρονη συντήρησή του οφείλεται στην κονσερβοποίηση και στο αλάτι, που είναι φυσικό συντηρητικό. Στις κονσέρβες με λάδι, το προϊόν προστατεύεται από τη λιπαρή ουσία που το καλύπτει εντελώς (δηλαδή δεν υπάρχει αέρας στην κονσέρβα, που να προκαλεί την οξείδωση του ψαριού).

Ποια είναι η θρεπτική του αξία;

Παρά την ταλαιπωρία και την επεξεργασία που υφίσταται, ο τόνος στην κονσέρβα διατηρεί σημαντικά θρεπτικά συστατικά. Είναι καλή πηγή πρωτεϊνών (περίπου 25 γρ. /100 γρ.) και ω3 λιπαρών οξέων. Από τη φύση του ο τόνος δεν είναι πολύ λιπαρό ψάρι, το λίπος που βρίσκουμε στην κονσέρβα τόνου σε νερό είναι ελάχιστο, γι’ αυτόν το λόγο και οι διαιτολόγοι τον συνιστούν. Οσες κονσέρβες περιέχουν λάδι έχουν διπλάσιες θερμίδες, αν δεν το στραγγίξουμε - σε κάθε περίπτωση, η κατανάλωση μιας μερίδας δεν είναι απαγορευτική ακόμη και για όσους προσέχουν. Ωστόσο, δεν μπορούμε να συγκρίνουμε τα οφέλη μιας κονσέρβας τόνου με αυτά του φρέσκου. Οι ειδικοί επισημαίνουν πως η κονσέρβα δεν αντικαθιστά τη συνιστώμενη εβδομαδιαία κατανάλωση σε φρέσκο ψάρι.

Να τρώμε κάθε μέρα τόνο;

Οι επιστήμονες συνιστούν να καταναλώνουμε με μέτρο τον τόνο, φρέσκο ή κονσέρβας, καθότι το ψάρι τρέφεται με μικρότερα ψάρια που ενδέχεται να είναι μολυσμένα και ως εκ τούτου να συγκεντρώνονται στους ιστούς του βαρέα μέταλλα και τοξίνες (διοξίνες), χημικές ενώσεις που σε μεγάλες συγκεντρώσεις είναι επικίνδυνες για τον οργανισμό. Οι διοξίνες και τα βαρέα μέταλλα (υδράργυρος) δεν απομακρύνονται με την επεξεργασία, δηλαδή δεν διασπώνται. Λειτουργούν συσσωρευτικά στον οργανισμό, και του ψαριού και στον δικό μας. Οσο πιο μεγάλης ηλικίας είναι το ψάρι, τόσο μεγαλύτερη η συγκέντρωση στο σώμα του. Οι μεγάλες εταιρείες κονσερβοποιίας πραγματοποιούν ελέγχους για την καταλληλότητα των ψαριών και τα επίπεδα βαρέων μετάλλων, κάτι που διασφαλίζει εν μέρει το προϊόν. Αυτός είναι και ο λόγος που πρέπει να προτιμάμε τις επώνυμες κονσέρβες - προϊόντα γνωστών εταιρειών.

Ο τόνος κονσέρβας βλάπτει το... περιβάλλον;

Ερευνα της Greenpeace δείχνει πως παρά τις συστάσεις για μείωση του τονάζ της αλιείας συγκεκριμένων ειδών, οι αλιευτικές εταιρείες δεν συμμορφώθηκαν. Ο τόνος, ως πολύ δημοφιλές ψάρι στους καταναλωτές, υπεραλιεύεται, με αποτέλεσμα τον κίνδυνο εξαφάνισης κάποιων ειδών, όπως ο ερυθρός. Η αλίευσή του γίνεται ανοιχτά στις μεγάλες θάλασσες και, σύμφωνα με την Greenpeace, πολλές φορές χρησιμοποιούνται κάποιοι μηχανισμοί -ονομάζονται συσκευές συνάθροισης-, οι οποίοι «ξεγελούν» τα ψάρια, τα ελκύουν και αυτά αναπτύσσουν γύρω από το σημείο ένα μικρό οικοσύστημα. Στη συνέχεια τα γρι γρι ψαρεύουν με δίχτυα ό,τι υπάρχει σε αυτόν το μικρόκοσμο - χελώνες, καρχαρίες, δελφίνια που κολυμπούν συνήθως μαζί με τον τόνο, μικρά και μεγάλα ψάρια που πιθανόν απειλούνται με εξαφάνιση. Η οικολογική συνείδηση έρχεται πολλές φορές σε αντίθεση με τα γούστα ή τις ανάγκες μας, ωστόσο η μείωση της κατανάλωσης ειδών υπό εξαφάνιση θα μπορούσε να φέρει τη ζυγαριά σε ισορροπία.

Ο ξεχωριστός τόνος της Αλοννήσου

Στην ελληνική αγορά βρίσκουμε τόνο Αλοννήσου, από ψάρια που αλιεύονται στο Αιγαίο, στον οποίο η συγκέντρωση βαρέων μετάλλων είναι χαμηλότερη από το όριο ασφαλείας που έχει θέσει η Ε.Ε. Κυκλοφορεί σε περιορισμένο αριθμό γυάλινων κονσερβών. Είναι μια καλή και ιδιαίτερα νόστιμη λύση για όσους αγαπούν τον τόνο κονσέρβας, όμως πρόκειται για προϊόν ντελικατέσεν - η τιμή του είναι περίπου 10 ευρώ τα 220 γρ.

ΑΛΑΤΙ - ΠΟΣΑ ΕΙΔΗ ΥΠΑΡΧΟΥΝ;

Ξέρεις καλά πως το αλάτι στη χώρα μας προέρχεται από τη θάλασσα... θα βρεις όμως και είδη αλατιού που προέρχονται από κάποιο ορυκτό υλικό. Το ήξερες πως υπάρχει ροζ, γαλάζιο, μαύρο ή και κόκκινο αλάτι;

Με τη βοήθεια της Κλινικής Διαιτολόγου Διατροφολόγου κάνουμε ένα ταξίδι στα είδη αλατιού και μαθαίνουμε ποιο είναι καλύτερο για τη σιλουέτα σου και αν πρέπει να επιλέξεις θαλασσινό ή ορυκτό. 

Το αλάτι είναι απαραίτητο!

Έχει κατηγορηθεί για κατακράτηση, φούσκωμα, παραπάνω κιλά και βέβαια για προβλήματα υγεία. Όμως δεν θα πρέπει να ξεχνάς πως το αλάτι -και για να ακριβολογούμε το νάτριο, όπως είναι η επιστημονική ονομασία της ουσίας που φέρει κυρίως το αλάτι- χρειάζεται. “Το νάτριο είναι απαραίτητο για τη ρύθμιση της ισορροπίας των υγρών στον οργανισμό, καθώς και για τη μεταφορά ηλεκτρικών φορτίων” εξηγεί η διαιτολόγος. 

Πόσο αλάτι; 

“Οι ανάγκες ενός ανθρώπου σε αλάτι είναι περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού (περίπου 2,3 γρ νατρίου) την ημέρα.”

Προσοχή: Καθημερινά καταναλώνουμε πολύ περισσότερο, είτε προσθέτοντας επιτραπέζιο αλάτι στο φαγητό είτε τρώγοντας τρόφιμα, που περιέχουν μεγάλη ποσότητα αλατιού. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην αγορά τροφίμων, να διαβάζουμε τις διατροφικές ετικέτες και να βλέπουμε την ποσότητα νατρίου που περιέχουν. 

Η μεγάλη κατανάλωση αλατιού προκαλεί αύξηση την αρτηριακής πίεσης καθώς και κατακράτηση υγρών, αύξηση του όγκου του αίματος και υπεραιμία των ιστών. 

ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΑΛΑΤΙΟΥ

Υπάρχουν πολλά και διάφορα είδη αλατιού. Οι διαφορές τους οφείλονται στο μέγεθος των κόκκων τους, στον τόπο προέλευσή τους και στην περιεκτικότητά τους σε προσμίξεις. Σε ό, τι αφορά στη μαγειρική, κάθε είδος αλατιού είναι κατάλληλο για διαφορετικό φαγητό. 

1. Λευκό θαλασσινό αλάτι 

Είναι αυτό που γνωρίζεις καλά κι αυτό επειδή ζούμε στην Ελλάδα. “Το επιτραπέζιο αλάτι έχει υποστεί επεξεργασία για τον καθαρισμό του. Συνήθως προστίθεται σε αυτό ιώδιο.” 

Τι συστήνει η διαιτολόγος: Προτιμήστε το χοντρό αλάτι το οποίο είναι θαλασσινό αλάτι ακατέργαστο και περιέχει μεταλλικά άλατα στο μαγείρεμα παρά ως επιτραπέζιο. 

2. Ανθός αλατιού

Ο άνθος αλατιού είναι σπάνιο και το ακριβότερο των άλλων αλατιών. Συλλέγεται από την επιφάνεια της αλυκής με τα χέρια και μοιάζει με λεπτές, φίνες νιφάδες. Το αλάτι αυτό δεν έχει υποστεί καμιά κατεργασία, είναι ένα φυσικό προϊόν πλούσιο σε ιχνοστοιχεία, κάλιο, ασβέστιο και φθόριο.

3. Μαύρο αλάτι Χαβάης

Το μαύρο αλάτι Χαβάης είναι ένα παραδοσιακό θαλασσινό αλάτι από τη Χαβάη. Το μαύρο του χρώμα το οφείλει στον άνθρακα που προστίθεται. Συλλέγεται με το χέρι πάνω από τις λίμνες που σχηματίζονται στο έδαφος από ροές λάβας. Το μαύρο αλάτι έχει και καλλυντική χρήση σε πολλά κέντρα σπα. 

Detox Salt: Ο άνθρακας πιστεύεται ότι έχει αποτοξινωτικές ιδιότητες και βοηθάει στην αποβολή τοξινών από το σώμα. 

4. Κόκκινο αλάτι Χαβάης

Το κόκκινο αλάτι Χαβάης είναι φυσικό προϊόν που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της παλίρροιας και έχει αναμειχθεί με κόκκινο ηφαιστειακό πηλό. 

Diet pros: Το αλάτι αυτό είναι πλούσιο σε ηλεκτρολύτες, ιχνοστοιχεία αλλά και σίδηρο. 

  

5. Γαλάζιο αλάτι Περσίας

Το αλάτι Περσίας έχει χαρακτηριστεί το ζαφείρι των Ιμαλάϊων. Θεωρείται ένα από τα πιο σπάνια αλάτια. Το χρώμα του το οφείλει από τα πετρώματα της περιοχής που συλλέγεται. Δεν υπόκειται σε επεξεργασία και είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία και μέταλλα. 

6. Καπνιστό αλάτι

Το καπνιστό αλάτι είναι θαλασσινό αλάτι στο οποίο έχει γίνει κάπνισμα. Η γεύση του εξαρτάται από το είδος του ξύλου όπου θα γίνει το κάπνισμα. Συνήθως γίνεται σε ξύλο σημύδας, κέδρου ή οξιάς. Είναι ιδανικό για ψητά κρέατα

7. Ροζ αλάτι Ιμαλαΐων 

Το αλάτι Ιμαλαΐων ανήκει στην κατηγορία του ορυκτού αλατιού και θεωρείται καλύτερο από το επιτραπέζιο, διότι δεν περιέχει χημικές ουσίες. Το συστήνουν πολλές φορές ως πιο υγιεινό αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως και αυτό περιέχει νάτριο επομένως η χρήση του πρέπει να γίνεται με μέτρο. 

ΟΡΥΚΤΟ Ή ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ;

Παρατηρώντας τα είδη του αλατιού παραπάνω, θα είδες πως προέρχεται είτε από τη θάλασσα, είτε είναι ορυκτό. 

- Θαλασσινό αλάτι: είναι φυσικοί κρύσταλλοι αλατιού, που προέρχονται από την εξάτμιση του θαλασσινού νερού, είτε λόγω του ηλίου, είτε λόγω του αέρα, είτε μέσω τεχνιτών χειρισμών. Είναι το πιο συνηθισμένο στη χώρα μας. 

- Ορυκτό αλάτι: είναι η κοινή ονομασία του ορυκτού αλίτη – halite. Το συλλέγουμε από διάφορες περιοχές σε όλον τον κόσμο με τη μέθοδο της εξόρυξης αν τα κοιτάσματα είναι καθαρά ή της διάλυσης αν υπάρχουν διάφορες προσμείξεις. 

Τελικά ποιο από τα δύο είναι καλύτερο;

Δεν μπορούμε να πούμε ποιο αλάτι (ορυκτό ή θαλασσινό) είναι καλύτερο. Στην αγορά αλατιού να προτιμάτε αυτά που έχουν υποστεί λιγότερη επεξεργασία. Να μην ξεχνάτε ότι ζούμε σε μια χώρα όπου υπάρχει άφθονο θαλασσινό νερό, επομένως η χρήση του φυσικού θαλασσινού αλατιού πρέπει να προτιμάτε χωρίς όμως να απαγορεύουμε και την χρήση ορυκτών αλάτων.

Να θυμάσαι λοιπόν ότι καλό είναι να επιλέγεις εκείνο με τη λιγότερη επεξεργασία και φυσικά να προσέχεις την ποσότητα που καταναλώνεις.

ΤΑ ΨΑΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΟΧΕΣ ΤΟΥΣ

Κάθε πράγμα στον καιρό του και ο κολιός τον Αύγουστο… λέει η γνωστή λαϊκή παροιμία. Η εποχικότητα κάθε τροφής τείνει να αλλοιωθεί με την εντατική καλλιέργεια ανεξαρτήτως εποχής, καθώς η ζήτηση για όλες τις τροφές όλες τις εποχές του έτους ολοένα αυξάνεται. Τα ψάρια, ως βασικό τρόφιμο σε μία ισορροπημένη διατροφή πρέπει να καταναλώνεται σε συγκεκριμένη εποχή, ώστε να προσλαμβάνουμε τη μέγιστη θρεπτική αξία, αλλά παράλληλα να προστατεύουμε και το περιβάλλον.

Τα ψάρια, ως τρόφιμο, θεωρούνται απαραίτητα στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης υγιεινής διατροφής. Αποτελούν τις κύριες πηγές των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, τα οποία προσφέρουν πολλαπλές ευεργετικές ιδιότητες στην ανθρώπινη υγεία. 

Περιέχουν ποικίλα θρεπτικά συστατικά, όπως η βιταμίνη D και το σελήνιο, πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, ενώ έχουν ελάχιστη περιεκτικότητα σε κορεσμένα λίπη. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η κατανάλωση ψαριών 2-3 φορές / εβδομάδα είναι καλή για την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία. Μια ανάλυση 20 μελετών στις οποίες συμμετείχαν εκατοντάδες χιλιάδες των συμμετεχόντων δείχνει ότι η κατανάλωση 1-2 μερίδων (90γρ) λιπαρών ψαριών την εβδομάδα, όπως π.χ. ο σολομός, η ρέγκα, το σκουμπρί, ο γαύρος, οι σαρδέλες, μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιακή νόσο κατά 36%.

Ως εποχή του κάθε ψαριού ορίζεται εκείνο το διάστημα που η ανάπτυξη του ψαριού έχει ολοκληρωθεί, η τροφή του στον βυθό αφθονεί, τα θαλάσσια ρεύματα είναι ευνοϊκά, υπάρχει επάρκεια οξυγόνου και δεν είναι περίοδος ωοτοκίας. Ψάρια όπως η συναγρίδα, η πέρκα, ο χάννος κ.ά. δεν επηρεάζονται από την εποχή.

Yπάρχουν και τα ψάρια που η εμφάνισή τους είναι πολύ περιορισμένη. Για παράδειγμα, η εποχή της τσιπούρας είναι το φθινόπωρο, και πιο συγκεκριμένα ο Oκτώβριος μέχρι τα μέσα Nοεμβρίου. Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1967/2006 για την αλιεία στη Μεσόγειο, αλλά και η εθνική νομοθεσία, ορίζουν το ελάχιστο επιτρεπόμενο μέγεθος για τα αλιεύματα που καταναλώνουμε.

Κάθε πράγμα στον καιρό του ...όμως ο κολιός ποτέ τον Αύγουστο, γιατί τότε αναπαράγεται - γι’ αυτό είναι «παχύς»!

Δυστυχώς, στην Ελλάδα, αλλά και στη Μεσόγειο γενικότερα, πολλά είδη ψαριών και θαλάσσιων οργανισμών γενικά, έχουν υπεραλιευθεί, με αποτέλεσμα τα αποθέματά τους, δηλαδή ο πληθυσμός ενός είδους ψαριού υπό εκμετάλλευση να έχουν μειωθεί τόσο πολύ, που δεν μπορούν να αναπαραχθούν και να διατηρήσουν τον πληθυσμό τους σε ικανοποιητικό επίπεδο. Κάποιο είδος μπορεί ακόμα και να εξαφανιστεί αν η αλιευτική δραστηριότητα ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο όριο.

Συγκεκριμένα, τα ψάρια που μπορούν να καταναλώνονται με ασφάλεια ανά μήνα είναι:

Ιανουάριος: Λαυράκι, γόπες, τσιπούρες, σαργοί, κουτσομούρες, μπαρμπούνια, σφυρίδα, βραστόψαρα, γλώσσα, λυθρίνια, ροφός, σκορπίνα, συναγρίδα, μαρίδα, χειλού, καλαμάρια, χταπόδι, στρείδια, μύδια.

Φεβρουάριος: τσιπούρες, σαργοί, κουτσομούρες, μπαρμπούνια, λούτσος, βραστόψαρα, γλώσσα, γόπα, λυθρίνια, παλαμίδα, σαφρίδια, σκορπίνες, σπήρα, συναγρίδα, σφυρίδα, μαρίδα, χειλού χταπόδι, γαρίδες, καραβίδες, καλαμάρια, μύδια, στρείδια.

Μάρτιος: Συναγρίδες, σφυρίδες, γαύρος, λυθρίνια, τσιπούρες, σαργοί, χταπόδια, κουτσομούρες, μπαρμπούνια, παλαμίδα, σπάρος, μαίνουλα, στήρα, ροφός, χέλι.

Απρίλιος: τσιπούρες, σαργοί, μπαρμπούνια, μουρμούρα, αθερίνα, γαλέος, γαύρος, ζαργάνα, κουτσομούρες, λούτσος, λυθρίνια, παλαμίδα, σαρδέλα, σαφρίδια, σκορπίνες, σκουμπρί, συναγρίδα, σφυρίδα, τόνος, φαγκρί, σπάρος, μαίνουλα, στήρα, ροφός, χέλι, χταπόδι, γαρίδες, καραβίδες, καλαμάρια, μύδια, στρείδια, αστακός.

Μάιος: τσιπούρες, σαργοί, χταπόδια, κουτσομούρες, μπαρμπούνια, σκαθάρι, αστακός, αθερίνα, γαλέος, γαρίδες, γαύρος, γόπες, ζαργάνα, καλαμάρια, κολιός, κουτσομούρες, λυθρίνια, μαγιάτικο, μελανούρια, μπαρμπούνια, μύδια, ξιφίας, σαρδέλα, σαφρίδια, σκουμπρί, συναγρίδα, σφυρίδα, τόνος, φαγκρί, παλαμίδα, σπάρος, μαίνουλα, ροφός, χέλι.

Ιούνιος: σαρδέλες, κολιούς, σκουμπριά, πελαγίσιος μπακαλιάρος, σαφρίδια, αστακός, γαρίδες, γαύρος, γόπες, μελανούρια, μπαρμπούνια, μύδια, ξιφίας, ροφός, σκουμπρί, τόνος, σουπιές, φαγκρί, σάλπα, συναγρίδα.

Ιούλιος: σαρδέλες, γάβρους, κολιούς, σκουμπριά, πελαγίσιος μπακαλιάρο, γαύρος, αστακός, γαρίδες, γόπα, μαγιάτικο, μελανούρι, μύδια, ξιφίας, σαρδέλες, σαφρίδι, σκουμπρί, σουπιά, τόνος, ροφός, σάλπα, συναγρίδα.

Αύγουστος: σαρδέλες, γάβρους, κολιούς, σκουμπριά, πελαγίσιος μπακαλιάρος, σαρδέλα, γαρίδες, αστακός, γόπα, μαγιάτικο, μελανούρι, κολιός, ξιφίας, σαφρίδι, τόνος, λούτσος, σάλπα, συναγρίδα.

Σεπτέμβριος: πελαγίσιος μπακαλιάρος, μπαλάδες, γαύρος, μαγιάτικο, γόπα, μελανούρι, κολιός, λυθρίνι, σκουμπρί, ξιφίας, σαρδέλα, σαφρίδι, παλαμίδα, κοκάλια, συναγρίδα.

Οκτώβριος: τσιπούρες, σαργοί, χταπόδια, κουτσομούρες, μπαρμπούνια, παλαμίδα, κοκάλια, συναγρίδα.

Νοέμβριος: τσιπούρες, σαργοί, χταπόδια, κουτσομούρες, μπαρμπούνια, τόνος, παλαμίδα, κοκάλια, συναγρίδα.

Δεκέμβριος: γόπες, τσιπούρες, σαργοί, χταπόδια, κουτσομούρες, μπαρμπούνια, βραστόψαρα, γλώσσες, καλαμάρια, κουτσομούρες, λυθρίνια, μπαρμπούνια, σαφρίδια, στρείδια, συναγρίδα, σφυρίδα, χταπόδι, μαρίδα, χειλού.

ΜΕ ΠΟΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΝΑ ΕΠΙΛΕΓΕΤΕ ΝΑ ΨΑΡΙΑ ΣΑΣ;

Μπορούμε να ελέγξουμε τη φρεσκάδα ενός ψαριού, αρκεί να προσέξουμε τα ανάλογα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει το ψάρι.

Έτσι, κατά την επιλογή φρέσκων ψαριών, παρατηρούμε και εξετάζουμε τα εξής σημεία:

• Τα μάτια: πρέπει να είναι γεμάτα, υγρά, λαμπερά και διογκωμένα. Αποφεύγουμε ψάρια με θολά, ξηρά, ζαρωμένα ή κοίλα μάτια.

• Τα βράγχια: πρέπει να είναι καθαρά, κόκκινα και λαμπερά, χωρίς γκριζωπά ίχνη ή κατάλοιπα λάσπης.

• Το σώμα: πρέπει να είναι σφιχτό, στρωτό και σχεδόν σκληρό, όχι χαλαρό, μαλακό ή άμορφο.

• Το δέρμα: πρέπει να είναι λαμπερό και υγρό στην αφή. Δεν πρέπει να είναι ξηρό ή θολό. Οποιοδήποτε άλλο φυσικό σημάδι ή χρωματισμό έχει το ψάρι, δεν πρέπει επίσης να είναι θολό. Για παράδειγμα, ψάρια όπως το μπαρμπούνι και η κουτσομούρα θα πρέπει να έχουν λαμπερό ροζέ κόκκινο χρώμα, η πέστροφα ιριδίζον χρωματισμό και ο σολομός λαμπερό ασημένιο.

• Το άρωμα: τα φρέσκα ψάρια μυρίζουν φρεσκάδα, μυρωδιά θάλασσας, και όχι ψαρίλα.

ΤΙ ΨΑΡΙΑ ΠΙΑΝΟΥΜΕ ΤΩΡΑ;

Και κυρίως τι ψάρια τρώμε, καθώς μέρα τη μέρα οι μανιώδεις (ή και απλοί) ψαροφάγοι διαγράφουμε όλο και περισσότερα είδη από τη λίστα μας. Ποια εποχιακά ψαρέματα θεωρούνται πλέον, όχι απλά ασφαλή, αλλά και ωφέλιμα;

Από τους παλαιότερους εξόριστους ο ξιφίας, που σε μεγάλες ποσότητες επιβαρύνει τον οργανισμό με υπέρ του δέοντος υδράργυρο, όπως και ο σολομός και ο τόνος, που φέρουν επίσης φορτίο βαρέων μετάλλων: μολύβι, κάδμιο, αρσενικό και άλλα. Μόνη εξαίρεση η άγρια εκδοχή του σολομού, που εγχώρια σπανίως διατίθεται. Φυσικά η συσσώρευση των τοξικών μετάλλων στα ψάρια γίνεται σταδιακά. Μεγάλη μερίδα ειδικών παροτρύνει να στραφούμε σε άλλα θαλασσινά, καθώς τα παραπάνω στοιχεία, μετά από συχνή και αθρόα κατανάλωση, δύνανται να βλάψουν το κεντρικό, το περιφερικό και το αιμοποιητικό μας σύστημα, καθώς και τα νεφρά μας. Οι πιο ανθεκτικοί οργανισμοί αποβάλουν επιτυχώς τις υπερτοξικές αυτές ουσίες, αλλά τα παιδιά και οι πιο αδύναμοι εξ ημών παραμένουν επιρρεπείς.

Η εξήγηση βρίσκεται – προς έκπληξή μας- στις αποστάσεις που τα ψάρια διανύουν όσο βρίσκονται εν ζωή. Τα τονοειδή λόγω έντονου μεταβολισμού αναπτύσσουν υψηλές ταχύτητες κολυμπώντας και έτσι βαρύνονται με τα παραπάνω μέταλλα, σύμφωνα με μελέτες του Ινστιστούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων. Γόπες, γαύροι, κολιοί, αθερίνες αλλά και σαρδέλες, μαρίδες, σκουμπριά και σαυρίδια, ως λιγότερο ανθεκτικοί κολυμβητές, έχουν μεταβολισμό που τους βοηθά να μη συγκεντρώνουν βαρέα μέταλλα.

Τα εν λόγω αφρόψαρα αποτελούν την υγιέστερη αντιπρόταση: μικρότερα και φθηνότερα των τονοειδών, δεν υπάρχουν δυστυχώς αυτή την εποχή, καθώς χρειάζονται υψηλότερες θερμοκρασίες για να αναζητήσουν τροφή, να συγκεντρώσουν λιπαρά οξέα και να νοστιμίσουν, ώστε στη συνέχεια να μετατραπούν σε δική μας. Οι γνωρίζοντες προτείνουν για την περίοδο που διανύουμε μπακαλιάρους, στήρες, ροφούς, σαργούς, κουτσομούρες και μπαρμπούνια¹. Βραστόψαρα μεν και β’ κατηγορίας, καθώς στη α’ ανήκουν το φαγκρί, η συναγρίδα και η γλώσσα, αλλά σίγουρα νόστιμα, ασφαλέστερα και λιγότερο…κουρασμένα!

¹Η συμβουλή του ψαρά: Τα ελληνικά μπαρμπούνια ξεχωρίζουν από το πορτοκαλί χρώμα τους και το σχετικά μικρό τους μέγεθος.

(Αποφευκτέα τα φούξια ή μπατζαρί χρώματος και μεγάλου μεγέθους.)

ΠΩΣ ΝΑ ΚΑΘΑΡΙΣΕΤΕ ΕΥΚΟΛΑ ΤΑ ΨΑΡΙΑ

Αν αυτό που σας αποτρέπει από το να καταναλώνετε ψάρια είναι ο χρόνος που απαιτείται για να τα καθαρίσετε από τα λέπια, τότε υπάρχει λύση.

Βυθίστε τα για περίπου 30 λεπτά σε νερό, στο οποίο έχετε διαλύσει λίγη μαγειρική σόδα. Η σόδα θα τα μαλακώσει και έτσι θα περνάτε λιγότερη ώρα πάνω από το νεροχύτη και περισσότερη απολαμβάνοντάς τα.

Επίσης βάζοντας γάντια μιας χρήσης, τα χέρια σας δεν θα μυρίζουν μετά το καθάρισμα ειδικά αν τα «ξεπλύνετε» με χυμό λεμονιού.

ΥΔΡΑΡΓΥΡΟΣ (Hg) ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ;

Οι περισσότεροι από μας όταν ακούμε τη λέξη υδράργυρος, το μυαλό μας πάει στα θερμόμετρα ,στις λάμπες φθορισμού ή και στα σφραγίσματα των δοντιών μας. Γνωρίζουμε άραγε, το πόσο επικίνδυνο είναι για την υγεία μας, όταν υπάρχει μέσα στο σπίτι μας μια λάμπα φθορισμού ή ακόμα χειρότερα όταν μέσω της διατροφής περνάει στον οργανισμό μας; Αρχικά ας μάθουμε τι είναι ο υδράργυρος.

Ανήκει στα στοιχεία μετάπτωσης στον περιοδικό πίνακα. Είναι ένα ισχυρό δηλητήριο, σε υγρή μορφή και έχει αργυρόλευκο χρώμα. Απαντάται στον οργανισμό σε πολύ μικρές ποσότητες και όταν ανευρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες επηρεάζει τον εγκέφαλο. Χρησιμοποιείται στα ιατρικά θερμόμετρα, σε ορισμένα όργανα, όπως το βαρόμετρο, στους λαμπτήρες φθορισμού και σε άλλα αντικείμενα.

Ταξιδεύει παγκοσμίως μέσω της ατμόσφαιρας και επικάθεται στο έδαφος και το νερό. Ο μικροβιακός μεταβολισμός που ακολουθεί, δημιουργεί την τοξικότερη μορφή υδραργύρου, τον μεθυλυδράργυρο, ο οποίος, όπως έχει επαρκώς τεκμηριωθεί, προκαλεί βλάβες στον ανθρώπινο εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα. Ιδιαιτέρως, μπορεί να βλάψει τον εγκέφαλο των εμβρύων και των παιδιών των οποίων οι εγκέφαλοι αναπτύσσονται ακόμα. Περνά εύκολα και από τον πλακούντα και από τον εγκεφαλικό υμένα, επομένως, η έκθεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι υψηλότερης ανησυχίας. Η έκθεση στον υδράργυρο συνδέεται επίσης με βλάβες στα νεφρά και το συκώτι και με την εξασθένιση των καρδιαγγειακών, ανοσοποιητικών και αναπαραγωγικών συστημάτων.
Γενικότερα, οι επιπτώσεις του στον άνθρωπο είναι:

• Βλάβη στις εγκεφαλικές λειτουργίες
• Βλάβη στο DNA και χρωμοσωμικές ανωμαλίες
• Αλλεργικές αντιδράσεις, με συνέπεια το δερματικό κνησμό, την κούραση και τους πονοκέφαλους
• Αρνητικές επιδράσεις στην αναπαραγωγή, όπως βλάβη του σπέρματος, γενετικές ανωμαλίες και αποβολές.

Επίσης κάποιες από τις δραστηριότητες του ανθρώπου μπορούν να αποτελέσουν πηγή μόλυνσης με τον υδράργυρο, όπως τα εργοστάσια άνθρακα τα οποία εκπέμπουν περίπου το ήμισυ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από υδράργυρο. Φυσικές πηγές υδραργύρου είναι τα ηφαίστεια.
Υπολογίζεται ότι περίπου τα δύο τρίτα της ρύπανσης από υδράργυρο από ανθρώπινες δραστηριότητες προέρχεται από καύση, κυρίως του άνθρακα. Άλλες πηγές υδραργύρου είναι η παραγωγή χρυσού, παραγωγή των μη σιδηρούχων μετάλλων, παραγωγή τσιμέντου, η διάθεση των αποβλήτων, παραγωγή καυστικής σόδας, χυτοσιδήρου και χάλυβα, παραγωγή υδραργύρου (κυρίως για τις ηλεκτρικές στήλες), καθώς και η καύση της βιομάζας.
Αν προβληματίζεστε για το αν βρίσκεται στα τρόφιμα, πρέπει να μάθετε ότι ο υδράργυρος δεν βρίσκεται φυσικά στα τρόφιμα, αλλά μπορεί να εμφανιστεί στα τρόφιμα δεδομένου ότι μπορεί να διαδοθεί μέσω της τροφικής αλυσίδας από τους μικρότερους οργανισμούς που καταναλώνονται από τους ανθρώπους, παραδείγματος χάριν μέσω των ψαριών. Οι συγκεντρώσεις υδραργύρου στα ψάρια συνήθως υπερβαίνουν κατά πολύ τις συγκεντρώσεις του νερού όπου ζουν. Το κρέας μπορεί, επίσης, να περιέχει ιδιαίτερα σημαντικές ποσότητες υδραργύρου, ειδικά αν έχει προηγηθεί περιβαλλοντική μόλυνση των χωραφιών. Ο υδράργυρος δεν βρίσκεται συνήθως στα φυτικά προϊόντα, αλλά μπορεί να εισαχθεί στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω των λαχανικών και άλλων καλλιεργήσιμων προϊόντων, όταν εφαρμόζονται στη γεωργία ψεκασμοί με υδράργυρο.

Ο μεθυλυδράργυρος έχει την ικανότητα να συσσωρεύεται στους ανθρώπινους και ζωικούς οργανισμούς (βιοσυσσώρευση) και στην τροφική αλυσίδα (βιομεγένθυση), ειδικά στα μεγαλύτερα, γηραιότερα αρπακτικά ψάρια που βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας. Γι' αυτό η Γενική Διεύθυνση της Επιτροπής Υγείας και Προστασίας των Καταναλωτών έχει συστήσει τη μείωση της κατανάλωσης μεγάλων αρπακτικών ψαριών όπως ξιφίες, καρχαρίες, μεγάλοι ξιφίες του ωκεανού, λούτσοι και τόνοι , σε γυναίκες που θηλάζουν ή που είναι ή πρόκειται να μείνουν έγκυες.

Συνοψίζοντας, ας μην ξεχνάμε ότι τα ψάρια, αποτελούν ιδιαίτερα ευεργετική τροφή, απαραίτητη για τον οργανισμό μας. Περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, βιταμίνη D, σελήνιο, ιώδιο, μαγνήσιο, φώσφορο και αποτελούν την κύρια πηγή ω-3 λιπαρών οξέων, που περιορίζουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων. H επαρκής κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων μειώνει τα επίπεδα της «κακής» χοληστερίνης (LDL) στο αίμα, τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου και τη θνησιμότητα από καρδιακές παθήσεις, ενώ συμβάλλει στην ομαλή εγκεφαλική ανάπτυξη του βρέφους. Κατανάλωση ψαριών χαμηλών σε υδράργυρο, έως και 2 μερίδες την εβδομάδα για τους ενήλικες, οδηγεί μόνο σε θετικές επιδράσεις για την υγεία μας. Πριν καταναλώσετε ψάρια, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας στην επιλογή κατανάλωσης ψαρικών:

• Δεν συσσωρεύουν όλα τα ψάρια στο ίδιο ποσοστό υδραργύρου. Αυτά με την μεγαλύτερη περιεκτικότητα είναι τα μεγάλα σε μέγεθος ψάρια, όπως ο ξιφίας, ο τόνος, ο λούτσος, οι φάλαινες, ο καρχαρίας, ο κολιός, το λαβράκι.
•  
• Αντίθετα, πιο μικρά ψάρια, όπως οι γαρίδες, οι σαρδέλες, η πέστροφα, η γλώσσα, ο μπακαλιάρος, τα μύδια και στρείδια έχουν αισθητά μικρότερες συγκεντρώσεις υδράργυρου.
•  
• Οι έγκυες γυναίκες, ή γυναίκες που προσπαθούν να κάνουν παιδί και παιδιά κάτω των 16 ετών, θα ήταν προτιμότερο να αποφεύγουν την κατανάλωση των ψαριών της πρώτης κατηγορίας και να προτιμούν τα μικρά ψάρια.

Σε πρόσφατη γνώμη της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ΕΑΑΤ - EFSA) επανεξετάζει τις δυνατότητες αντιμετώπισης των εν λόγω κινδύνων με γνώμονα την άποψη της ΕΑΑΤ και συνυπολογίζοντας τα μέγιστα όρια του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 466/2001 σχετικά με τη συγκέντρωση του υδραργύρου στα αλιευτικά προϊόντα. Ωστόσο τα περιθώρια μείωσης των εν λόγω επιπέδων είναι περιορισμένα. Ως εκ τούτου ενδεχομένως να είναι αναγκαίες άλλες λύσεις όπως η στοχοθετημένη ενημέρωση των καταναλωτών εκ μέρους της Επιτροπής και των κρατών μελών.

ΦΥΣΙΚΟΙ "ΘΗΣΑΥΡΟΙ" ΠΟΥ ΕΝΙΣΧΥΟΥΝ ΤΟ ΜΑΥΡΙΣΜΑ

Η συστηματική κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών μας επιτρέπει να έχουμε επιδερμίδα καλά ενυδατωμένη και καλά προετοιμασμένη για υγιεινό και όμορφο μαύρισμα. Είναι διατροφικοί «θησαυροί» που όλοι έχουμε στο ψυγείο μας και επιπλέον δεν κοστίζουν όσο ένας…..θησαυρός!

 

Η κατανάλωση τους θα ωφελήσει σημαντικά την υγεία μας και παράλληλα θα ενισχύσει το πολυπόθητο σοκολατένιο χρώμα του καλοκαιριού. Εξάλλου όλοι θα πρέπει να αποφεύγουμε τα τεχνητά μέσα μαυρίσματος (σολάριουμ, προϊόντα αυτό-μαυρίσματος, με ψεκασμό κτλ) τα οποία είναι επιβλαβή για την επιδερμίδα μας. Στις τροφές αυτές περιλαμβάνονται τα λαχανικά, τα φρέσκα φρούτα- κυρίως τα κίτρινα και τα πορτοκαλί για τις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες- και τα δημητριακά που δρουν ευεργετικά για το συκώτι και τα έντερα.

Αυγά
Περιέχουν άφθονη βιταμίνη Α και αμινοξέα που ενισχύουν την παραγωγή της μελανίνης και της βιταμίνης Β2, η οποία αποτελεί άριστο θρεπτικό συστατικό για το δέρμα.

Βερίκοκα
Αποτελούν συμπυκνωμένη πηγή β-καροτίνης και έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Θα πρέπει όμως να αποφεύγουν την υπερκατανάλωση όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα νεφρά, διότι είναι πλούσια σε οξαλικό οξύ, γιατί προκαλεί πέτρες στα νεφρά.

Καρότα
Είναι πλούσια σε β-καροτίνη. Όχι μόνο είναι ευεργετικά για την αντιοξειδωτική τους δράση, αλλά συντελούν και στη διατήρηση ενός ενυδατωμένου και ελαστικού δέρματος.

Ροδάκινα
Εκτός από καροτινοειδή, περιέχουν και φλαβονοειδή, που ευνοούν το μαύρισμα. Τα ροδάκινα με κίτρινο χρώμα είναι λιγότερο νόστιμα από τα λευκόσαρκα αλλά προστατεύουν πιο αποτελεσματικά το δέρμα.

Αναποφλοίωτα δημητριακά
Εκτός από βιταμίνες Α και Β2, περιέχουν σημαντικές ποσότητες σεληνίου, το οποίο παρεμποδίζει τη διαδικασία της οξείδωσης και του σχηματισμού των ελεύθερων ριζών. Περιέχουν επίσης ψευδάργυρο, που βοηθάει στην επούλωση των ηλιακών εγκαυμάτων.

Ψάρια
Είναι πλούσια σε σελήνιο και βιταμίνες Α και Β2.

Ακτινίδια, λεμόνια και φράουλες
Αποτελούν σημαντικότατη πηγή βιταμίνης C και έχουν την ικανότητα να καταπολεμούν τις επιβλαβείς ιδιότητες των ελεύθερων ριζών και να επαναδομούν το κολλαγόνο.

Γάλα και τυριά
Είναι μια καλή πηγή βιταμινών Α και Β2. Ασφαλώς καλό είναι να προτιμούνται τα χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα (1,5% – 2%) για να έχουμε σωστή και ισορροπημένη διατροφή.

3,000 ΒΟΤΑΝΑ ΕΧΟΥΝ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΗ ΔΡΑΣΗ

Υπάρχει μια θεωρεία που εν μέρη την ασπάζονται πολλοί επιστήμονες σύμφωνα με την οποία, ασθένειες όπως ο καρκίνος μπορούν αν όχι να ιαθούν, μπορούν να καταπολεμηθούν συνδυαστικά με ικανοποιητικά αποτελέσματα, από την ίδια τη φύση. Τα βότανα συχνά πυκνά παίζουν σημαντικότατο ρόλο στην προστασία μας από τον καρκίνο. Διαβάστε ποια βότανα και πως επιδρούν...

H κανέλα, το γαρίφαλο, το φασκόμηλο, ο μαϊντανός, ο κόλιανδρος, το κρεμμύδι, το σκόρδο, το δενδρολίβανο, το μαύρο και το κόκκινο πιπέρι δεν χρησιμεύουν μόνο για να νοστιμίζουν τα φαγητά και να ευφραίνουν τον ουρανίσκο αλλά προστατεύουν και από τον καρκίνο. Περισσότερα από 3000 βότανα, που διαθέτει στη θεραπευτική της «φαρέτρα» η φύση, έχουν κάποια, μεγαλύτερη ή μικρότερη, αντικαρκινική δράση και χρησιμοποιούνται παγκοσμίως από τη λαϊκή παραδοσιακή ιατρική διαφόρων λαών για τη θεραπεία του καρκίνου, επισημαίνει, ο χημικός -υπεύθυνος του Εργαστηρίου Κυτταροκαλλιεργειών, Μοριακού Modeling και Σχεδιασμού Φαρμάκων, του Συμεωνίδειου Ερευνητικού Κέντρου, του Θεαγενείου, Γεώργιος Γερομιχαλός.

«Στο οπλοστάσιο που μας παρέχει η φύση κατά των ασθενειών- και δη κατά του καρκίνου- σημαντικότατη θέση κατέχουν τα βότανα, δηλαδή τα φαρμακευτικά φυτά που παράγουν χημικές ενώσεις, με θεραπευτική δράση για τον άνθρωπο. Η αντικαρκινική δράση των φαρμακευτικών φυτών της βοτανικής εναλλακτικής ιατρικής, είναι πολλές φορές ισχυρότερη των διάφορων κλασικών χημειοθεραπευτικών φαρμάκων που δεν έχουν φυσική προέλευση. Για τη βοτανοθεραπεία, η ασθένεια δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά την επικράτηση της ανισορροπίας στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο στόχος της είναι να βοηθήσει τον οργανισμό να αναπτύξει τους μηχανισμούς αυτοθεραπείας που διαθέτει. Χρειάζεται όμως προσοχή στη χρήση θεραπευτικών βοτάνων, γιατί αφενός δεν θεραπεύουν όλες τις ασθένειες και αφετέρου η αλόγιστη και χωρίς συμβουλή γιατρού χρήση τους μπορεί να επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα» αναφέρει ο κ. Γερομιχαλός.

Στη συμβολή των βοτάνων στη θεραπευτική προσέγγιση του καρκίνου αναφέρθηκε ο κ. Γερομιχαλός, σε ανακοίνωσή του στο 24ο Ιατρικό Συνέδριο Ενόπλων Δυνάμεων, επικαλούμενος αποτελέσματα πληθώρας επιδημιολογικών αλλά και εργαστηριακών μελετών με in vitro και in vivo πειράματα, που κατέδειξαν τη σημασία των φαρμακευτικών φυτών στη μάχη κατά του καρκίνου.

«Η σημασία των βοτάνων είναι ότι δεν θεραπεύουν μία μόνο πάθηση και δεν έχουν δράση σε μία μόνο πρωτεΐνη -στόχο στον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά εμφανίζουν πολύπλευρη θεραπευτική δράση, στοχεύοντας σε πληθώρα πρωτεϊνικών στόχων. Αυτό είναι απόλυτα κατανοητό δεδομένου ότι κάθε βότανο αποτελείται από μερικές δεκάδες μέχρι και εκατοντάδες δραστικές ενώσεις. Αυτή είναι και η λυδία λίθος της σύγχρονης φαρμακευτικής επιστήμης στον τομέα της θεραπείας του καρκίνου. Η σύνθεση δηλαδή φαρμάκων που θα εμφανίζουν μια multi-target δράση, κάτι δηλαδή που μας το προσφέρει απλόχερα η φύση μέσω των φαρμακευτικών φυτών και μάλιστα χωρίς τις παρενέργειες των συνθετικών φαρμάκων. Στο πλαίσιο αυτό, ευχής έργον θα ήταν να ερευνηθεί επιστημονικά ο ελληνικός βοτανικός πλούτος, ο οποίος στο μεγαλύτερο μέρος του μένει ανεκμετάλλευτος» εξηγεί ο κ. Γερομιχαλός.

Το φυτικό βασίλειο, όπως αναφέρει, αποτέλεσε πηγή πολλών αντικαρκινικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στην κλινική πρακτική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το διτερπενικό ψευδοαλκαλοεϊδές ταξόλη, δευτερογενής μεταβολίτης του Ιταμου του Ειρηνικού (Taxus brevifolia), που θεωρείται ένα από τα «όπλα» της σύγχρονης ιατρικής για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού, του πνεύμονα, των ωοθηκών κ.λπ.

Μεταξύ των φαρμακευτικών φυτών, των οποίων η χρησιμότητα έχει αποδειχθεί στη μάχη κατά του καρκίνου, περιλαμβάνονται βότανα της ελληνικής φύσης αλλά και άλλα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν από τους Ινδιάνους της Αμερικής, από τους Ιάπωνες καθώς και από την παραδοσιακή αγιουρβεδική ινδική ιατρική. Ως παράδειγμα, ο κ. Γερομιχαλός αναφέρει φαρμακευτικά φυτά της ελληνικής φύσης όπως η λεβάντα, όλα τα φρούτα της οικογένειας που περιλαμβάνουν βατόμουρα, σμέουρα, μύρτιλα, κράνα, φράουλες κ.τλ., ο κόλιανδρος, ο μαϊντανός, το κρεμμύδι, το σκόρδο, το πράσο, ο χυμός από φύλλα ελιάς και τσουκνίδας, ο κρόκος, το φασκόμηλο, το δενδρολίβανο, το γαϊδουράγκαθο, η πικραγγουριά, ο κίστος, η κολλιτσίδα.

Αλλά υπάρχουν και άλλα που χρησιμοποιούνται από την παραδοσιακή ιατρική της Κίνας, της Ιαπωνίας, της Ινδίας και από τους Ινδιάνους θεραπευτές της Αμερικής, όπως το πράσινο και μαύρο τσάι, το σιταρόχορτο, η κανέλλα, το γαρίφαλο (μοσχοκάρφι), ο ιξός (γκι), η βερβερίδα, η κουρμπενία, το λάπαθο, το δρακόντι, το huang-chin , η πιπερόριζα, ο αστράγαλος, η ραβδόσια το μοσχοκάρυδο, η εχινάκεια, η αλόη arborescens, η αλόη, η κάνναβη, η κουρκούμη, το μαύρο πιπέρι και το κόκκινο πιπέρι καγιέν, το τζίνσενγκ, τo gingo biloba, η αιματόριζα.

Επίσης, αντικαρκινική δράση έχουν, η ινδική κηκίδα, το ινδικό ριβήσι, το λευκό σανδαλόξυλο, ο ιβίσκος, η γλυκόριζα, η ξηρά χλοώδη άνθη, η ινδική κοτυληδόνα, η κάρηκα, η κλιτόρια, το ξύλο αλόης, το καρδάμωμο, η κανέλα, το κύπειρο, η χρυσόριζα, το μέλι, η ακατέργαστη ζάχαρη και το γκι. Άλλα βότανα είναι η ασκληπιάς, το μαύρο μουσάλι, το μινίσπερμο, το καρδιόφυλλο, ο εχίνωψ των Ανατολικών Ινδιών, η γλυκόριζα, η ορχιδέα βάντα, τα αργυρεία, και το ινδικό αγριοπίπερο.

Τα αντικαρκινικά βοτανικά σκευάσματα αμερικανικής ηπείρου περιλαμβάνουν, ρίζα αρκτίου, ρίζα ινδικού ρήου, ένα είδος λάπαθου και φλοιό φτελιάς, ενώ υπάρχουν και άλλα όπως το Pau D' Arco, το σαπαράλ, το φυτό «νύχια γάτας» , το Ara-Larix, η σημύδα, η μιμόζα, η διωναία και πολλά άλλα.

«Όλες αυτές οι πληροφορίες που δίδονται για τα βότανα είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση ιατρική συμβουλή ή συνταγή. Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι τα βότανα δεν αποτελούν πανάκεια ούτε μπορούν να θεραπεύσουν όλες τις ασθένειες και δεν μπορούν να αντικαταστήσουν ολοσχερώς τα κλασικά φάρμακα. Πρέπει να χρησιμοποιούνται με μέτρο ή κατόπιν ιατρικής συμβουλής, αφού η αλόγιστη χρήση μπορεί να επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα για την υγεία μας» υπογραμμίζει ο κ. Γερομιχαλός.

Πηγή: Αθηναϊκό – Μακεδονικό πρακτορείο

ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ ΤΕΛΟΣ

 

O χειµώνας µπήκε και µαζί του ήρθαν και τα κρυολογήµατα. Όπως ισχυρίζονται όµως γερµανοί ερευνητές, είναι πολύ κοντά στο κλειδί της αντιµετώπισής τους. Σύµφωνα λοιπόν µε το Charite University Medical Centre στο Βερολίνο, η λύση δεν είναι άλλη από το συµπυκνωµένο χυµό φρούτων και λαχανικών σε µορφή συµπληρωµάτων, καθώς, όπως όλα δείχνουν, µπορούν να µειώσουν αισθητά τα συµπτώµατα του ενοχλητικού κρυολογήµατος.

5 ΤΡΟΠΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΖΕΣΤΑΘΕΙΤΕ ΧΩΡΙΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ

Οι τρόποι είναι συγκεκριμένοι. Το μυστικό όμως ακούει στην λέξη μόνωση. Για παράδειγμα με τη θερμομόνωση παρεμποδίζεται η μεταφορά θερμότητας από τον εσωτερικό χώρο του σπιτιού στο εξωτερικό και το αντίστροφο. Έτσι το καλά μονωμένο κτίριο διατηρείται ζεστό το χειμώνα και δροσερό το καλοκαίρι. Οι συχνοί τρόποι μόνωσης είναι οι Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας, Θερμομόνωση στην εσωτερική επιφάνεια ή στην εξωτερική επιφάνεια, Θερμομόνωση τον πυρήνα χρήση θερμομονωτικών τούβλων.

1. Ξύλο

Μια οικογένεια μπορεί να ζεσταθεί με πολύ μικρότερο κόστος από το να χρησιμοποιήσει πετρέλαιο. Το κόστος μπορεί να γίνει μηδενικό, αν έχει δικά της ξύλα, ή με πολύ λιγότερο, ανάλογα με το κόστος του κιλού των ξύλων, που είναι πολύ χαμηλότερο από το πετρέλαιο". Το χτιστό τζάκι θερμαίνει αποκλειστικά και μόνο με ακτινοβολία, δηλαδή τον χώρο μπροστά στο τζάκι. Έχει κυρίως διακοσμητικό χαρακτήρα, καθώς η απόδοσή του είναι πολύ μικρή, ίση με το 25 - 30% της θερμικής ενέργειας που παράγει το καιόμενο ξύλο.Η προκατασκευασμένη εστία έχει λίγο μεγαλύτερη απόδοση από τα χτιστά τζάκια και η απόδοση των εστιών αυτής της κατηγορίας έχουν απόδοση γύρω στο 35-40% της θερμικής ενέργειας που παράγει το καιόμενο ξύλο. Η προκατασκευασμένη εστία από πυρίμαχο υλικό ή μαντέμι ανήκει στην κατηγορία των ανοιχτών τζακιών και είναι κατά κανόνα έτοιμη προς τοποθέτηση. Από την άλλη τα ενεργειακά τζάκια είναι κλειστές εστίες κατασκευασμένες από μαντέμι (χυτοσίδερο) και έχουν υψηλό ποσοστό απόδοσης σε σχέση με το απλό τζάκι. Τα ποσοστά απόδοσης ξεκινούν από 45-50% και μπορούν να φθάσουν μέχρι 75-80%. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για θέρμανση ολόκληρου του σπιτιού γιατί, εκτός της ακτινοβολίας, κυκλοφορούν υποχρεωτικά ζεστό αέρα ο οποίος εξέρχεται είτε με φυσική ή με βεβιασμένη κυκλοφορία με δυνατότητα διανομής σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού. Βέβαια, για να γίνει αυτό χρειάζεται και εγκατάσταση ειδικού συστήματος αεραγωγών, προσφέροντας κεντρική θέρμανση με ζεστό αέρα. Υπάρχουν και τα τζάκια καλοριφέρ που συνδέονται με τον κυκλοφορητή και μεταφέρουν ζεστό νερό στα σώματα του σπιτιού.

2. Πέλλετ

Οικολογικές λύσεις δανείζονται από την Ευρώπη στην χώρα μας, εξυπηρετώντας την ανάγκη μας για θέρμανση χωρίς μεγάλο κόστος, όπως οι σόμπες pellet, οι οποίες προσφέρουν σε όσους τις επιλέξουν φτηνή και οικολογική ζέστη. Οι σόμπες αυτές μπορούν να λειτουργούν ζεσταίνοντας τον αέρα, ενώ κάποιες άλλες λειτουργούν ζεσταίνοντας νερό. Αυτό σημαίνει, πως η σόμπα μπορεί να συνδεθεί με το σύστημα του καλοριφέρ. «Ζεσταίνει το νερό των σωμάτων, ενώ έχουμε και ζεστό νερό». Τα pellets είναι φτηνότερα από το πετρέλαιο και την ηλεκτρική ενέργεια και παρουσιάζουν μια σταθερότερη πορεία μεταβολής τιμών. Το κόστος της σόμπας pellet όταν πρόκειται για το σύστημα του αέρα αγγίζει τα 2.000 ευρώ, ενώ η περίπτωση που ο καταναλωτής επιλέξει τη σύνδεση με τα καλοριφέρ θα κοστίσει περίπου 3.000 ευρώ.

3. Ήλιος

Βέβαια, μία από τις πιο οικονομικές μεθόδους για θέρμανση είναι ένα σύστημα που θα λειτουργεί με τη βοήθεια ηλιακών συλλεκτών. Με την τοποθέτηση ηλιακών συλλεκτών σε 8 τ.μ. που κοστίζουν περίπου 400 ευρώ και ενός μηχανισμού αντιστάθμισης της θερμοκρασίας που κοστίζει περίπου 150 ευρώ, οι πολίτες μπορούν να έχουν θέρμανση χωρίς χρήση πετρελαίου, στο υφιστάμενο σύστημα με τον λέβητα. Με την προϋπόθεση ότι η εξωτερική θερμοκρασία θα είναι πάνω από 8-10 βαθμούς Κελσίου.

4. Φυσικό αέριο

Είναι γεγονός ότι το φθηνότερο φυσικό αέριο παραγκωνίζει από την αγορά το πετρέλαιο. Είναι φιλικό προς το περιβάλλον, πιο οικονομικό, αφού υπάρχει σχετική σύμβαση σύμφωνα με την οποία η τιμή του φυσικού αερίου παραμένει πάντα 20% οικονομικότερη από την τιμή του πετρελαίου. Απαιτεί λιγότερο χώρο στο λεβητοστάσιο καθώς δεν απαιτείται δεξαμενή πετρελαίου. Η μέτρηση είναι πάντα σωστή και δεν υπάρχει περίπτωση νοθείας, όπως συμβαίνει με το πετρέλαιο θέρμανσης.

5. Γεωθερμία

Λόγω κατάλληλων γεωλογικών συνθηκών, ο Ελλαδικός χώρος διαθέτει σημαντικές γεωθερμικές πηγές και των τριών κατηγοριών (υψηλής, μέσης και χαμηλής ενθαλπίας) σε οικονομικά βάθη (100-1500 μ). Σε μερικές περιπτώσεις τα βάθη των γεωθερμικών ταμιευτήρων είναι πολύ μικρά, κάνοντας ιδιαίτερα ελκυστική, από οικονομική άποψη, τη γεωθερμική εκμετάλλευση.

• ηλεκτροπαραγωγή (θ>90 °C), (παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με δυαδικό κύκλο) θέρμανση χώρων (με καλοριφέρ για θ>60 °C, με αερόθερμα για θ>40 °C, με ενδοδαπέδιο σύστημα (θ>25 °C), ψύξη και κλιματισμό (με αντλίες θερμότητας απορρόφησης για θ>60 °C, ή με υδρόψυκτες αντλίες θερμότητας για θ<30 °C)

Αυτοί είναι μερικοί από τους τρόπους που αναζητούν τα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς ο χειμώνας προβλέπεται «βαρύς» λόγω της οικονομικής κρίσης.

Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

 

Για τους περισσότερους από μας τα Χριστούγεννα σημαίνουν ζεστές οικογενειακές στιγμές στο στολισμένο μας σπίτι, παρέα με συγγενείς και με φίλους που αγαπάμε. 

Σημαίνουν δώρα, γλυκά και ξεγνοιασιά. Για άλλους όμως τα Χριστούγεννα είναι μια περίοδος γεμάτη υποχρεώσεις που καλούνται να αντεπεξέλθουν, δείπνα που θέλουν να αποφύγουν, στρες, άγχος και κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη των Χριστουγέννων δεν είναι σπάνια στις μέρες μας και υπάρχουν πολλοί λόγοι που συντελούν στην αντιφατική με το πνεύμα των Χριστουγέννων διάθεση. Στην πραγματικότητα τα Χριστούγεννα είναι στατιστικά η πιο πιθανή περίοδος να βιώσει κάποιος κατάθλιψη ενώ ταυτόχρονα ο δείκτης αυτοκτονιών τον Δεκέμβριο είναι ψηλότερος από κάθε άλλο μήνα

Η έλλειψη συγγενών και φίλων ή η αδυναμία του ατόμου να βρεθεί με αυτούς για να γιορτάσει (πχ εξαιτίας απόστασης ή εργασίας). Η μοναξιά μπορεί να γίνει πολύ έντονη τις μέρες των Χριστουγέννων που είναι παραδοσιακά αφιερωμένες στην οικογένεια και στους αγαπημένους μας ανθρώπους.

Ο απολογισμός την χρονιάς που πέρασε, οι πιθανές αποτυχίες ή ατυχίες στην εργασία, οι απώλειες, μπορούν να οδηγήσουν σε απόγνωση. Άνθρωποι που έχουν βιώσει θάνατο αγαπημένου προσώπου, διαζύγιο ή απόλυση είναι πιο ευάλωτοι στην εκδήλωση κατάθλιψης την περίοδο των Χριστουγέννων.

Τα Χριστούγεννα είναι για πολλούς μια περίοδος αυτοκριτικής και αξιολόγησης. Αυτό μπορεί να προκαλέσει εντονότατο στρες. Οι υπέρμετρες και μη- ρεαλιστικές φιλοδοξίες που τέθηκαν για τη χρονιά που πέρασαν και που πιθανότατα δεν πραγματοποιήθηκαν, είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες άγχους και μελαγχολικών συναισθημάτων. Η ματαίωση των «υπερβολικών προσδοκιών» αφήνει αισθήματα κενού και κατάθλιψης.

Η εμπορευματοποίηση των γιορτών σε συνάρτηση με την οικονομική κρίση μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστα συναισθήματα.

Η προετοιμασία για τις γιορτές παράλληλα με τις αυξημένες υποχρεώσεις στην εργασία μας μπορεί να αποδειχθεί εξαντλητική σωματικά και ψυχικά.

Μια ιδιαίτερη δυσκολία στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης των Χριστουγέννων είναι ότι φαινομενικά τουλάχιστον όλοι γύρω μας είναι χαρούμενοι κι όταν κάποιος είναι θλιμμένος μπορεί να βρίσκει ακόμα κι ενοχλητική την τόσο μεγάλη ευτυχία. Η συνειδητοποίηση της διαφορετικότητας από την συναισθηματική χαρούμενη κατάσταση των συνανθρώπων μας μπορεί να επιδεινώσει επιπλέον την κατάσταση και να προκαλέσει έντονη θλίψη.

«Μην θέτετε υπερβολικές προσδοκίες για τις νέες χρονιές και μην ορίζετε τα Χριστούγεννα σαν μια περίοδο σημαντικών αλλαγών.

Προσπαθήστε να ισορροπήσετε τις διάφορες υποχρεώσεις ώστε να μειώσετε το στρες και να αυξήσετε την καλή διάθεση.

Να θυμάστε ότι δεν είστε υποχρεωμένοι να είστε χαρούμενοι απλά και μόνο επειδή είναι Χριστούγεννα.

Εκφράστε τα συναισθήματά σας είτε σε αγαπημένα σας πρόσωπα, είτε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Θυμηθείτε πως το να ζητήσετε βοήθεια, είναι σημάδι δύναμης κι όχι αδυναμίας.

Μην καταπιέζεστε να κάνετε πράγματα που δεν θέλετε. Αν έχετε συνδέσει τα Χριστούγεννα με οικογενειακά δείπνα που σας προκαλούν άγχος, απλά αποφύγετέ τα. Έχετε το δικαίωμα να πείτε «όχι». Δώστε προτεραιότητα σε δικές σας αγαπημένες δραστηριότητες.

Αποφύγετε τις καταχρήσεις. Η υπερκατανάλωση φαγητού ή ποτού μπορεί να ενισχύσει τα καταθλιπτικά συναισθήματα.

Είναι πολύ σημαντικό τέλος να αναφέρουμε ότι η Τρίτη Ηλικία πλήττεται ίσως περισσότερο από την κατάθλιψη των Χριστουγέννων. Για τους ηλικιωμένους η εορταστική περίοδος σηματοδοτεί την ενεργοποίηση αναμνήσεων για πρόσωπα που δεν βρίσκονται πια μαζί τους. Αναπόφευκτα άρα συγκρίνουν τις τωρινές γιορτές με τα ευτυχισμένα Χριστούγεννα των παλιών χαρούμενων χρόνων.

Η θλίψη των ηλικιωμένων ανθρώπων χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση και οι συμβουλές που δόθηκαν παραπάνω μπορεί να μην είναι αρκετές. Η βασική διαφορά είναι πως ακόμα και όταν λένε ότι θέλουν να μείνουν μόνοι τους πιθανότατα δεν λένε την αλήθεια κι απλά προσπαθούν να μην σας επιβαρύνουν. Μην τους αφήνετε μόνους τους τις γιορτινές μέρες που σας χρειάζονται όσο ποτέ.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ: ΘΕΟΦΙΛΗ ΔΗΜΗΤΡΑ