ΛΑΠΩΝΙΑ Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΟΥ ΧΙΟΝΙΟΥ

 

Η Λαπωνία σαν πραγματική «βασίλισσα του χιονιού» αιχμαλωτίζει τον επισκέπτη με το μεγαλείο του τόπου, της ιστορίας και των ανθρώπων της, ειδικά το χειμώνα που το απόλυτο λευκό του πάγου φωτίζει ο Ηλιος του Μεσονυχτίου. Οι νύχτες είναι μακριές, οι ώρες του ήλιου λίγες, αλλά η διαφορετικότητα του τοπίου είναι ό,τι πρέπει για χαλάρωση.

Μια εμπειρία μοναδική, είναι το ταξίδι στα σύνορα με το πουθενά, στη χώρα του Ήλιου του Μεσονυκτίου, των Εσκιμώων Sami, του Βόρειου Σέλλας και του Άη Βασίλη. Ο λόγος για τη Λαπωνία που είναι χώρος συνάντησης ποικίλων φυσικών φαινομένων και πολιτισμών. Εκεί υπάρχει ακόμα αρκετός χώρος για ήρεμες διακοπές, χρόνος για σας και την οικογένειά σας. 

Η γεωγραφική θέση της Λαπωνίας είναι ενδιαφέρουσα. Είναι το τμήμα της βορειότερης περιοχής της Σκανδιναβίας και της Φινλανδίας που ονομάζεται Αρκτική, τα νότια σύνορα της οποίας τρέχουν κοντά στον αρκτικό κύκλο. Καταλαμβάνει 98.937 τετραγωνικά χιλιόμετρα, που αποτελούν περίπου το 39% ολόκληρης της περιοχής της Φινλανδίας. Ο πληθυσμός της Λαπωνίας αριθμείται 203.000 με μια πληθυσμιακή πυκνότητα 2,2 ατόμων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (16,7 στο σύνολο της Φινλανδίας).

Στην περιοχή, κυρίως επάνω από τον Αρκτικό Κύκλο, υπάρχουν λίγο περισσότεροι τάρανδοι παρά άνθρωποι, δηλαδή περίπου 220.000. Μεγάλη η προσφορά του μεγαλόσωμου τετράποδου: 

Μεταφορικό μέσο, γάλα, κρέας, δέρμα, ενώ τα κέρατά του χρησιμεύουν στην κατασκευή εργαλείων και όπλων. Ζουν σε καθεστώς ημι-ελευθερίας και φορούν ένα φωσφοριζέ κολιέ ώστε να διακρίνονται τη νύχτα από τους οδηγούς. Όλοι οι τάρανδοι είναι μαρκαρισμένοι στα αυτιά για να τους αναγνωρίζει ο ιδιοκτήτης τους. 

Οι Εσκιμώοι Sami συνιστούν το γηγενή πληθυσμό και αριθμούν περίπου 6.000 άτομα στην περιοχή. Eκτός από το ύψος τους (μόλις 1,50μ. μέσος όρος για τους άνδρες) είναι δύσκολο να διακρίνεις τα χαρακτηριστικά των Εσκιμώων. 

Η διοικητική πρωτεύουσα της Λαπωνίας είναι το Rovaniemi με πληθυσμό 34.400 κατοίκων. Άλλες πόλεις είναι το Kemi (25.100 κάτοικοι), το Tornio (23.300 κάτοικοι) και το Kemijarvi (12,000 κάτοικοι). Επιπλέον, υπάρχουν άλλοι 18 δήμοι στη Λαπωνία. 

Το τοπίο με τους βραχώδεις λόφους και τις άγριες περιοχές είναι φανερά διαφορετικό από αυτό της υπόλοιπης Φινλανδίας. Αρχικά, υπάρχει η περιοχή Kemi- Tornio (θάλασσα Λαπωνίας) που περιβάλλει το βόρειο μέρος του Κόλπου της Βοτνίας, ο οποίος χαρακτηριστικά έχει μια ομαλή ακτογραμμή που ακολουθείται από τα δάση και τους λόφους με μία κατεύθυνση προς τα βόρεια. Έπειτα, η Νότιοδυτική Λαπωνία, ή Tornionlaakso (κοιλάδα Tornio), είναι γνωστή για την πλούσια παραποτάμια περιοχή της. Επίσης, η κεντρική, η δασώδης Λαπωνία, καταλαμβάνεται από εκτεταμένες άγριες περιοχές και έλη. Πιο βόρεια, το τοπίο μετατρέπεται σε θαυμάσιο υψίπεδο με βραχώδεις λόφους. Η Ανατολική Λαπωνία έχει επίσης να επιδείξει σε μεγάλο βαθμό εκτάσεις τέτοιου τύπου. Οι περισσότεροι βραχώδεις λόφοι στη Φινλανδία βρίσκονται στη Βόρεια Λαπωνία. Η εντελώς γυμνή ζώνη, η τούντρα, αρχίζει πέρα από αυτήν την περιοχή και προς το Βορρά. Και τέλος, υπάρχει και το πιο άγονο και πιθανώς εντυπωσιακότερο μέρος της Λαπωνίας, η περιοχή Kοsivarsi (η στενόμακρη σε σχήμα βραχίονα περιοχή, στο βορειοδυτικό τμήμα της Λαπωνίας). 

Η άνοιξη, το καλοκαίρι, το φθινόπωρο και ο χειμώνας, έχουν τα δικά τους ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Η μέση θερμοκρασία στο πιο κρύο μήνα, που είναι ο Ιανουάριος, κυμαίνεται από -11 σε -30°C. Οι λίμνες είναι παγωμένες τουλάχιστον για το μισό χρόνο, από το Νοέμβριο μέχρι το Μάιο, και στη βορειότερη Λαπωνία για τουλάχιστον 7 με 8 μήνες. Η μέση θερμοκρασία τον Ιούλιο είναι + 12-16°C. Ο ήλιος εμφανίζεται λίγο το χειμώνα. Στον Αρκτικό Κύκλο δεν ανατέλλει καθόλου στις 21 Δεκεμβρίου, την περίοδο του Χειμερινού Ηλιοστασίου. Όσο πιο βόρεια κινείται κανείς πέρα από τον Αρκτικό Κύκλο, τόσο περισσότερο ανήλια χειμερινή περίοδο συναντά. Στο βορειότερο μέρος της Λαπωνίας, ο ήλιος παραμένει κρυμμένος κάτω από τον ορίζοντα για δύο ολόκληρους μήνες. Το καλοκαίρι, αντίθετα, δε δύει καθόλου για εξίσου μεγάλο διάστημα. 

Η Λαπωνία έχει πλήρη ανταπόκριση με όλα τα αεροπορικά και οδικά δίκτυα της Φινλανδίας, μέσω των οποίων συνδέεται με κάθε μέρος του κόσμου. Υπάρχουν 8.000 χιλιόμετρα δημόσιων δρόμων, εκτός αυτών που κατασκευάζονται για ιδιωτικούς λόγους ή για να διευκολύνουν δασονομικές επεμβάσεις και είναι πολύ περισσότεροι. Οι κύριες εθνικές οδοί διατηρούνται σε καλή κατάσταση και το χιόνι δεν αποτρέπει την κυκλοφορία ούτε στους δευτερεύοντες δρόμους, επειδή κρατούνται πάντα ανοικτές με την βοήθεια εκχιονιστικών μηχανών. Η κυκλοφοριακή συμφόρηση είναι κάτι άγνωστο για τη Λαπωνία. Υπάρχουν έξι σημεία διασταύρωσης στα σουηδικά και νορβηγικά σύνορα και δύο στα ρωσικά. Δύο κλάδοι του Φιλανδικού σιδηροδρομικού δικτύου φθάνουν στη Λαπωνία. Στη δύση μια γραμμή πηγαίνει μέχρι τα σουηδικά σύνορα και μία άλλη, ανατολικά προς τα ρωσικά σύνορα. Τα βορειότερα λιμάνια της Φινλανδίας, Kemi και Tornio, είναι στη Βαλτική στο νότιο τμήμα. Οι κύριοι αερολιμένες της βρίσκονται στο Rovaniemi, στο Kemi, στο Ivalo, στη Kittila και στο Enontekiö. Είναι σύγχρονοι και εξοπλισμένοι για να διευκολύνουν την εκτενή διεθνή κυκλοφορία, οποιεσδήποτε κι αν είναι οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες. 

Όσοι ασχολούνται με το ψάρεμα έχουν πολλές επιλογές. Οι λίμνες και τα ήρεμα ρεύματα διαθέτουν ήσυχα νερά, ενώ τα ορμητικά rapids προσφέρουν ειδικές προκλήσεις για ψάρεμα με μύγες ή με δόλωμα σε αγκίστρι. Τα νερά της περιοχής, είναι γεμάτα πέρκες, σολομούς και πέστροφες. Να μη ξεχνάμε πως η Λαπωνία είναι το βασίλειο της ελεύθερης ροής υδάτων. Οι πολυάριθμοι ποταμοί, τα ρεύματα και οι λίμνες προσφέρουν πολλές επιλογές και για όσους θέλουν να οδηγήσουν βάρκες ή για τους κωπηλάτες κανό. Μια από τις πιο γνωστές διαδρομές κανό στη Λαπωνία και ολόκληρη τη Φινλανδία είναι η διαδρομή Muoniojoki-Torniojoki, η οποία εκτείνεται σε μία απόσταση πάνω από 500 χιλιόμετρα.

 

Ο ποταμός Naruskajoki στη Salla, η λίμνη Inari, και οι ποταμοί Naatamojoki, Lemmenjoki και Nuorttijoki είναι επίσης δημοφιλή σημεία κωπηλασίας κανό. Ο ευκολότερος τρόπος να ευχαριστηθείτε ράφτινγκ είναι να πάρετε μέρος σε μία από τις εξορμήσεις που οργανώνονται από τις τοπικές τουριστικές επιχειρήσεις. Μπορείτε, επίσης, να κάνετε ποδήλατο βουνού σε πολλά μέρη. Οι περισσότερες από τα χαραγμένες διαδρομές πεζοπορίας στα εθνικά πάρκα και τα κοντινά τουριστικά κέντρα είναι κατάλληλες για αυτή τη δραστηριότητα. Επίσης η Λαπωνία προσφέρει ποικίλες και ενδιαφέρουσες εκτάσεις για πεζοπορία. Υπάρχει πολλοί λόφοι, διαφορετικές ζώνες βλάστησης και απέραντα δάση. Τα πολυάριθμα εθνικά της πάρκα έχουν χαραγμένα μονοπάτια και καλύβες κατάλληλες για διανυκτέρευση.

Αξέχαστη εμπειρία η βόλτα στο έλκηθρο με τα σκυλιά χάσκι, αλλά και μοναδική ανάμνηση η τρίωρη κρουαζιέρα με παγοθραυστικό στον κόλπο της Βοτνίας. Οι τολμηροί μπορούν να κάνουν μπάνιο με ειδική στολή.

Παρ' όλο που ένα κέντρο επιστημονικών μελετών μπορεί να μην ακούγεται ιδιαίτερα ενδιαφέρον, το Αρκτικό Κέντρο (Arktikum) διαφέρει. Όταν το επισκεφθείτε θα λύσετε όλες τις απορίες σας σχετικά με τις επικρατούσες συνθήκες της περιοχής και θα μπείτε στην κουλτούρα των Λαπώνων. Θα το βρείτε ανοιχτό καθημερινά από τις 10 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα και θα πληρώσετε 11 ευρώ για την είσοδό σας.

Το χωριό του Άη Βασίλη είναι ένα θεματικό πάρκο - με κεντρικό θέμα, φυσικά, τον Aγιο Bασίλη- η ατμόσφαιρα είναι μαγική. Mπορείτε να επισκεφθείτε τον Aγιο Bασίλη (έχει ώρες γραφείου!) ή, αν δεν προλαβαίνετε, να του αφήσετε ένα γράμμα με τις επιθυμίες σας στα ταχυδρομείο. Tο Πάρκο βρίσκεται 8 χλμ. βόρεια του Pοβανιέμι και είναι πολύ εύκολο να φτάσετε εκεί με το λεωφορείο νούμερο 8. Aυτήν την περίοδο είναι ανοιχτό καθημερινά, από τις 9 το πρωί ώς τις 7 το απόγευμα.

Είναι σχεδόν απίθανο να φύγετε χωρίς να φάτε καπνιστή μπριζόλα από τάρανδο με σάλτσα από βλαστάρι έλατου. Εξαιρετικό είναι κι ένα ντόπιο τυρί με μούρα. Τα φαγητά συνοδεύονται από μη αλκοολούχο μπύρα. Για επιδόρπιο προσφέρεται παγωτό με αγριοκέρασο και γλυκό από μπλούμπερις.

Η Λαπωνία το καλοκαίρι ακτινοβολεί και μπορείτε να ψάξετε για χρυσό σε πολλές τοποθεσίες της. Πολλοί είναι οι επαγγελματίες χρυσοθήρες που δραστηριοποιούνται στη Λαπωνία. Το Tankavaara, κοντά στο Saariselkä, είναι η πιό γνωστή περιοχή της Λαπωνίας με κοιτάσματα χρυσού στο έδαφος. Το μοναδικό ορυχείο αμέθυστου σε λειτουργία στην Ευρώπη βρίσκεται στο Lampivaara, κοντά στο Luosto. Οι επισκέπτες στο ορυχείο μπορούν να εξορύξουν οι ίδιοι το δικό τους αμέθυστο, που είναι μια λαμπυρίζουσα μοβ πέτρα. 

Ο χειμώνας αρχίζει τον Οκτώβριο, όταν φθάνουν οι πιο ενθουσιώδεις σκιέρ για το πρώτο χιόνι. Κατόπιν, πολύ σύντομα έρχονται και οι βαριές χιονοπτώσεις του χειμώνα και μαζί τους εμφανίζονται τα snowmobiles, τα έλκηθρα σκύλων και τα έλκηθρα που σέρνουν τάρανδοι και εκτελούν διαδρομές. Τα θέρετρα σκι γεμίζουν με επισκέπτες, που δοκιμάζουν σλάλομ , cross-country σκι, ή βόλτες με snowmobiles. 

Τι πρέπει να ξέρετε

Οι επισκέπτες θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για ασυνήθιστα χαμηλές θερμοκρασίες, για ατέλειωτες εκτάσεις με απάτητο χιόνι και για ηρεμία που σε γαληνεύει. 

Εκτός από Φιλανδικά, πολλοί είναι αυτοί που μιλούν Αγγλικά. Δεν χρειάζεται κανένας εμβολιασμός. Αν ταξιδέψετε καλοκαίρι θυμηθείτε να προμηθευτείτε εντομοαπωθητικά. Αν είναι χειμώνας εφοδιαστείτε με ζεστά και χοντρά ρούχα, αλλά ταυτόχρονα να έχετε ελευθερία κινήσεων. Απαραίτητη η ισοθερμική στολή. 

Απαγορεύεται αυστηρά η χρήση αλκοόλ από τους οδηγούς και γενικά τα οινοπνευματώδη είναι ακριβά.